Hartfalen tijdens sport

Sporten verlaagt de kans op onder andere hart- en vaatziekten. Toch worden jaarlijks 200 tot 400 sporters getroffen door een plotselinge hartstilstand. Plotselinge dood komt in tegenstelling tot wat de benaming suggereert zelden uit de lucht vallen. Uit onderzoek blijkt dat slachtoffers van een hartstilstand in de vier weken voorafgaande aan hun overlijden meer gezondheidsklachten hadden dan normaal. Een acute hartdood in de sportwereld wordt vaak herinnert doordat het een dramatisch moment is op het moment dat een sporter bijvoorbeeld neervalt op het veld. Voorbeelden zijn de marathonschaatser Sjoerd Huisman eind december 2013 en de Spaanse voetbalinternational Antonio Puerta die zonder voortekenen acuut overleed. Exacte getallen ontbreken maar sinds 2008 bestaat er een landelijke registratiebank Sportcor waarin de gegevens worden verzameld van alle sporters die plotseling een hartstilstand krijgen. 

Oorzaken

De oorzaken van de hartdoden zijn nog niet volledig in kaart gebracht. Toch is de groep globaal te verdelen in jonge sporters (tot 35 jaar) en oudere sporters (ouder dan 35 jaar). Bij de jonge sporter kan er sprake zijn van aangeboren hartziekten. Het is hierbij van belang te beoordelen of er een familiaire belasting is. Een van de belangrijkste oorzaken van plotselinge dood bij jonge sporters is namelijk een aangeboren hartziekte, cardiomyopathie.

Cardiomyopathie (of hartspierziekte) is een ziekte van de hartspier, deze is verdikt of verwijd; er zijn verschillende vormen van cardiomyopathie.

De oudere groep overlijdt meestal aan verworven hartziekten zoals de bekende vernauwing of afsluiting van de kransslagader (in 85% van de gevallen). Een acute hartdood tijdens sport kan daarbij helaas het eerste verschijnsel zijn. Dat zijn overigens bijna allemaal mannen (95%), gemiddeld 54 jaar oud. Van alle gevallen in Nederland gebeurt 20% tijdens voetbal, 10% tijdens fietsen of joggen, 6% tijdens tennis en fitness.

Onder de volwassenen groeit de sportdeelname nog steeds. Die groei heeft vooral te maken met de sterke toename van het aantal wandelaars, fietsers en hardlopers. De sporttoename is met name gestegen bij de groep 65-plussers.

ARTIKELEN OMTRENT HET ONDERWERP

Jaarlijks worden enkele honderden sporters getroffen door een plotselinge hartstilstand. In Nederland is tot nu toe weinig bekend over de oorzaken en frequentie hiervan. Om dit te onderzoeken, is Sportcor opgericht in 2008. Sportcor, een initiatief van de Vereniging voor Sportgeneeskunde (VSG) en de Nederlandse Vereniging van Cardiologie (NVVC), is een landelijke registratiebank, waarin de gegevens worden verzameld van alle sporters die plotseling een hartstilstand krijgen. Met alle gegevens gaan zij verder onderzoek doen om de sterftecijfers onder sporters naar beneden te brengen.

Artikel: Eriksen kreeg hartstilstand: ’We waren net op tijd, anders was hij overleden’

13 juni 2021

Christian Eriksen is zaterdag tijdens het duel van Denemarken op de Europese titelstrijd tegen Finland getroffen door een hartstilstand. Dat heeft teamarts Morten Boesen van de Deense selectie gezegd.

Lees het volledige artikel op AD.nl

Artikel: Plotselinge hartstilstand bij sporters

01-07-2019

Tijdens het CVRM-spreekuur adviseren praktijkondersteuners en huisartsen patiënten vaak om regelmatig te bewegen en te sporten omdat dat gezond is. Het verlaagt ook het risico op onder andere hart- en vaatziekten. Toch overlijden er soms mensen tijdens het sporten aan een hartstilstand. Daarom vragen tegenwoordig steeds meer sportevenementen deelnemers om een gezondheidsverklaring van hun arts. Wat moeten huisartsen hiermee?

Lees het volledige artikel op de website van Huisarts & Wetenschap.